نیازسنجی آموزشی دانش‏آموزان تیزهوش مقطع متوسطه شهر بیرجند جهت غنی‏سازی برنامه‏های درسی آنان

این پژوهش، با هدف شناسایی نیازهای آموزشی دانش‏آموزان تیزهوش و اولویت‏بندی نیازهای آنان انجام پذیرفته است. روش پژوهش، پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی می‏باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان تیزهوش دختر و پسر مقطع متوسطه شهر بیرجند بود. که از این تعداد 142 نفر (دانش‏آموز پسر) و 136 نفر (دانش‏آموز دختر) با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. به منظور جمع‏آوری اطلاعات، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن با استفاده از نظرات متخصصان تعیین گردید و برای تعیین پایایی پرسشنامه از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. میزان آلفا برای سوالات نمونه معلمان، بخش اول (وضعیت موجود) برابر91 /0، و برای سوالات بخش دوم پرسشنامه (وضعیت مطلوب) برابر با 97/0 تعیین شد و میزان آلفا برای سوالات نمونه دانش‏آموزان، بخش اول (وضعیت موجود) برابر87 /0، و برای سوالات بخش دوم پرسشنامه (وضعیت مطلوب) برابر با 92/0 به‏دست آمد. این نتایج بیانگر این است که پرسشنامه از پایایی درونی قابل قبولی برخودار بود و سوالات پژوهش با استفاده از آزمون t تک گروهی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان دهنده فهرستی از نیازهای آموزشی که شامل همخوانی برنامه‏های درسی با علایق و توانائی‏ها، همخوانی برنامه‏درسی با نیازهای فعلی و آتی جامعه، یادگیری مهارت‏های ارتباطی، یادگیری مهارت‏های شهروندی، فراهم کردن فرصت یادگیری اکتشافی، فراهم کردن بستری جهت استفاده از آزمایشگاه‏ها و کارگاه‏ها، تناسب برنامه‏درسی با زمان اختصاص یافته سیستم آموزشی، اجرای ارزشیابی در موقعیت‏های واقعی، ایجاد فرصت جهت تبادل نظر با متخصصان و صاحب‏نظران، فراهم کردن ابزار و وسایل در امر یادگیری و ارائه مطالب و محتوا در قالب نرم‏افزارهای رایانه‏ای و پرورش مهارت‏های تفکر و حل‏مساله به ترتیب اولویت است. هم‏چنین نتایج نشان داد بین میزان نیازهای آموزشی از دیدگاه دانش‏آموزان و معلمان در اکثر مولفه‏ها از نه عنصر برنامه‏درسی تفاوت معناداری وجود دارد و این نشانگر آن است که معلمان و دانش‏آموزان در مورد نیازهای آموزشی به‏طور کلی توافق نظر ندارند. تفاوت‏های جزئی در بخش یافته‏ها گزارش شده است.